Hydrologische gevolgen van oppervlaktewater verbrakking

Onderzoekcentrum B-WARE voert, in samenwerking met Witteveen+Bos, al sinds 2010 een veldexperiment uit in het Ilperveld dat in beheer is bij Landschap Noord-Holland. In het veldexperiment worden de effecten van verhoogde zoutconcentraties in het oppervlaktewater onderzocht. Voor het veldexperiment werden cilinders geplaatst in één van de watergangen van het Ilperveld. Hierin werden vier verschillende zoutconcentraties ingesteld. Het experiment heeft een looptijd gehad van ongeveer zes jaar. Het doel van het experiment was om effecten van verhoogde zoutconcentraties op biogeochemische processen en de biodiversiteit te onderzoeken. Hiermee kon meer inzicht worden verkregen in de effecten van verbrakking van verzoete veengebieden. Gaandeweg kwam echter een onverwacht hydrologisch effect “boven water”. Om dit effect nader te onderzoeken sloegen B-WARE en hydrologen van de Wageningen Universiteit de handen ineen.

Het nader onderzoek leidde tot verrassende resultaten. Zo werd ontdekt dat een verhoogde zoutconcentratie in het oppervlaktewater tot een significant verhoogde waterdoorlatendheid in de venige waterbodem leidt, wat weer leidt tot een verhoogde infiltratie. Dit leidde op langere termijn tot een significante afname van de inhoud van de brakke cilinders. De aangetoonde verhoogde waterdoorlatend in de waterbodem wordt veroorzaak door een combinatie van biogeochemische processen (sulfaatreductie en gereduceerde methanogenese) en fysische processen (veranderingen van poriën in de bodem). De uit het onderzoek voortgekomen resultaten zijn recentelijk gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Hydological processes. Vervolgonderzoek zal uit moeten wijzen in welke mate deze processen op landschapsschaal spelen en invloed hebben.