Kunnen veenmossen groeien op vernatte veenweide percelen?

Recent is het onderzoek van collega Adam Koks en co-auteurs gepubliceerd in het tijdschrift Ecological Engineering 💚.

Kunnen veenmossen groeien op vernatte veenweide percelen?

Door grootschalige ontwatering van ons veenlandschap verdwijnt het onderliggend veen waardoor het landschap daalt met de daarbij negatieve gevolgen voor mens en natuur. Om het verder verdwijnen van ons landschap te kenteren moet veen opnieuw vernat worden. Om de bodem vervolgens toch productief te kunnen gebruiken kan er overwogen worden om veenmos te telen ter vervanging van fossiel veen wat momenteel tot grootschalige vernietiging van natuurgebieden leidt.

Veenmossen komen van nature veelal in zure milieus voor, het mos kan zelfs het milieu dusdanig aanpassen door het zelf ook aan te zuren. Dit doen veenmossen door het uitwisselen van waterstof ionen voor kationen. In delen van (west) Nederland is het oppervlaktewater gebufferd en hier is dan sprake van een hoge bicarbonaat concentratie in het oppervlaktewater. Voor veenmossen is bicarbonaat toxisch, wanneer ze te lang worden blootgesteld aan bicarbonaat gaan ze dood. In het kader van het project VIP-NL veenmos hebben we experimenteel werk verricht waar we onderzocht hebben of en hoe we basenrijk oppervlaktewater geschikt kunnen maken voor irrigatie van percelen met veenmossen. Dit hebben we tweeledig onderzocht door enerzijds te variëren in de positie van veenmos in relatie tot het oppervlaktewater en het kunstmatig aanzuren van gebufferd oppervlaktewater om het bicarbonaat te verwijderen.

Uit het experiment is gebleken dat zowel aanzuren van het irrigatiewater en het voorkomen van inundatie van veenmos geschikte maatregelen zijn om de negatieve effecten van basenrijk oppervlaktewater te mitigeren. Voor de praktijk betekent dat de hydrologie en waterstand van groot belang is. Veenmossen moeten enkele centimeters boven het (gebufferde) oppervlaktewater groeien. En het actief aanzuren van het irrigatie water kan misschien als maatregel bijdragen om veenmos op vernatte veenweidebodems te laten groeien.

Bron: bericht van 1 april 2025 op LinkedIn.