Bufferherstel in Oude Eikenbossen
Oude Eikenbossen vormen een habitattype dat sterk onder druk staat. Een verlaagde vitaliteit en verhoogde sterfte onder de zomereiken in het laatste decennium heeft de urgentie om eventueel ecosysteemherstel via steenmeeltoediening nader te onderzoeken vergroot. In opdracht van de Provincie Gelderland is begin 2020 een steenmeelproef opgezet op 10 verschillende locaties in het habitattype Oud Eikenbos op de Veluwe. Per locatie zijn drie proefvlakken van 0,5 ha groot ingericht. Twee ervan zijn behandeld met elk een ander soort steenmeel (Soilfeed of Eifelgold), het derde is onbehandeld gelaten als controleproefvlak.
Onderzoekcentrum B-WARE monitort en onderzoekt de effecten van de hierboven beschreven steenmeeltoedieningen om erachter te komen of het toedienen van steenmeel een bruikbare maatregel is voor herstel van het habitattype Oud Eikenbos. Wij kijken hierbij naar het vrijkomen van basische kationen en andere elementen uit het steenmeel als gevolg van verwering, de doorwerking daarvan op de bodemchemie en de beschikbaarheid van nutriënten, en het volgen van de effecten van steenmeel op de samenstelling van het blad van de zomereik. Dit doet we in samenwerking met verschillende organisaties die naar de effecten van steenmeeltoediening op andere componenten in het bos onderzoeken zoals de microbiële samenstelling van de bodem (Universiteit van Antwerpen), de strooiselafbraak en bodemmesofauna (Radboud Universiteit), de grote ongewervelde fauna (Stichting Bargerveen) en de vegetatiesamenstelling (Natuurbalans). Wij staan hierbij als hoofdaannemer aan de lat om alle onderzoeksresultaten van de verschillende disciplines samen te brengen, en ook het projectmanagement en communicatie in dit brede (internationale) project te verzorgen.
Op grond van de resultaten van de eerste vier effectjaren kan er geconcludeerd worden dat de steenmeelbehandelingen helpen tegen de nadelige effecten van verzuring door een positief effect te hebben op de bodembuffering. Zo wordt er bijna een verdubbeling in de basenverzadiging gemeten en nemen de kationen calcium, kalium en magnesium toe en de aluminium/calcium-ratio af. Ook verminderen de steenmeelbehandelingen de tekorten aan calcium en kalium en de nutriëntenonbalans in het blad van zomereiken. Optimale waarden zijn echter nog niet bereikt.
Bemonstering van bladmateriaal van de eiken (links) en beschrijving en bemonstering van de bodem (rechts).
