Ecologisch herstelbeheer in het zandlandschap
De belangstelling voor deze cursus is boven verwachting. Het is helaas niet meer mogelijk om voor de cursus in te schrijven. U kunt zich eventueel nog wel aanmelden voor de wachtlijst door een mail te sturen naar cursus@b-ware.eu.
De natuur op de hogere zandgronden is vaak ernstig aangetast door vermesting, verzuring en verdroging. De laatste decennia is het beheer dan ook flink geïntensiveerd ten behoeve van behoud en herstel. Voor een effectief en duurzaam herstelbeheer is een goede kennis van de sturende factoren en processen een vereiste. Binnen het kennisnetwerk OBN Natuurkennis (voorheen EGM) is hierover veel kennis ontwikkeld. Om kennisoverdracht tussen onderzoek en beheer te stimuleren, organiseert Onderzoekcentrum B-WARE een cursus waarbij wordt ingegaan op de sturende factoren en processen bij herstelbeheer in het droge en natte zandlandschap in Zuid- en Oost-Nederland.
In deze cursus komen de sturende biogeochemische processen bij het herstelbeheer van droge en vochtige heide, heischrale graslanden, droge en vochtige bossen, vennen en hoogvenen aan bod. Tijdens de cursus wordt uitgebreid ingegaan op zowel de theoretische achtergronden als op praktijkgerichte onderwerpen zoals het bepalen van de kansrijkdom voor herstel, het evalueren van de effecten van herstelmaatregelen, alsmede monitoring van uitgevoerde maatregelen.
Het doel van de cursus is om natuurbeheerders en beleidsmakers van theoretische en praktische biogeochemische basiskennis en de daarmee samenhangende ecologie te voorzien. Deze kennis is nodig voor een succesvol herstelbeheer in het zandlandschap.
De 5-daagse cursus omvat hoorcolleges, werkopdrachten en een excursie. Het cursusmateriaal bestaat uit een cursusmap met de cursushandleiding en hand-outs van alle colleges. Relevante literatuur wordt digitaal aangeboden.
De cursus is bestemd voor medewerkers (hbo- of academisch niveau) werkzaam bij ministeries, provincies, gemeenten, natuurbeheerorganisaties, waterschappen, adviesbureaus, etc.
Onder voorbehoud!
De volgende docenten van Onderzoekcentrum B-WARE zijn bij de cursus betrokken:
Dr. Roland Bobbink
Dr. Emiel Brouwer
Dr. Hilde Tomassen
Drs. Maaike Weijters
Onder voorbehoud!
Dinsdag 8 oktober: Theoretische achtergronden
Inleiding cursus, aanpak ecologisch herstelbeheer, theoretische achtergronden aantastingen (ver-thema’s): vermesting (atmosferische stikstofdepositie, externe en interne eutrofiëring), verzuring (atmosferische stikstofdepositie, buffercapaciteit), verdroging (oxidatieprocessen), versnippering (verspreiding, zaadbank) en effecten klimaatverandering (weersextremen, stijging temperatuur, exoten).
Woensdag 9 oktober 2024: (Herstel)beheer van vennen en hoogvenen in een veranderend klimaat
Vennen: koolstoflimitatie, (verminderde) verzuring, watervogels, neerslagextremen, effecten klimaatopwarming, stikstof, inzijggebieden: landgebruik/ hydrologisch herstel/bekalking en steenmeel
Hoogvenen: verdroging, stikstofdepositie, vergrassing en verberking, koolstofcyclus, veenkwaliteit, drijftilvorming, herintroductie van sleutelsoorten, bufferzones, haalbaarheid hoogvenen in een warmer klimaat
Dinsdag 15 oktober 2024: Herstelbeheer van heide en heischrale graslanden
Kenmerken droge en natte heide, soortenarme en -rijke heide, vergrassing, bodemverzuring, basenverzadiging, ammonium/nitraatverhouding, bepalen kansen en knelpunten, effectiviteit van herstelmaatregelen als plaggen, bekalken, bekalking inzijggebied, toepassing steenmeel, hydrologische maatregelen, begrazing, herintroductie, lange-termijn perspectieven herstelmaatregelen, monitoring.
Woensdag 16 oktober 2024: Herstelbeheer van droge en vochtige bossen
Kenmerken van droge en vochtige bossen, verdroging, bodemverzuring, tekorten basische kationen, aluminiumtoxiciteit, bepalen kansen en knelpunten, effectiviteit van herstelmaatregelen als bekalken, toepassing steenmeel, rijkstrooisel soorten, hydrologisch herstel, (grond)waterkwaliteit, lange-termijn perspectieven herstelmaatregelen, monitoring.
Donderdag 17 oktober 2024: Excursie en synthese
De theorie van de cursus wordt tijdens de excursie toegelicht aan de hand van in het veld herkenbare processen en soorten. Er is aandacht voor het herkennen van knelpunten en oplossingen binnen het herstelbeheer. De excursie wordt afgesloten met de synthese van de cursus.
Datum en locatie
De cursus wordt georganiseerd op 8, 9, 15, 16 en 17 oktober 2024 in Nijmegen of omgeving. De cursusdagen zijn van 9.30 uur tot 17.00 uur. Op donderdag 17 oktober 2024 is de cursus op locatie (locatie volgt later).
Aantal deelnemers
Maximaal 20 personen kunnen deelnemen zodat er voldoende gelegenheid is voor vragen en discussie.
Kosten
De inschrijfkosten bedragen € 2.095,- excl. btw per deelnemer. De kosten voor koffie, thee, lunches, cursusmateriaal en de excursie zijn inbegrepen. Na afloop van de cursus ontvangen de deelnemers een bewijs van deelname.
Aanmelding en betaling
Met onderstaand inschrijfformulier kunt u zich aanmelden. Inschrijving geschiedt in volgorde van binnenkomst. De inschrijftermijn van de cursus eindigt op 15 september 2024 of wanneer het maximale aantal deelnemers bereikt is. U ontvangt tegelijkertijd met de bevestiging van uw aanmelding een betalingsfactuur. Circa twee weken voor aanvang van de cursus ontvangt u nadere informatie.
Voorwaarden
Op alle diensten van Onderzoekcentrum B-WARE zijn de algemene voorwaarden van toepassing.
De organisatie behoudt het recht de cursus af te gelasten bij onvoldoende deelnemers of wanneer onvoorziene omstandigheden daartoe aanleiding geven.
Annulering is alleen schriftelijk mogelijk. Bij annulering tot twee weken voor aanvang van de cursus is 50% van het deelnamebedrag verschuldigd. Bij annulering binnen twee weken voor aanvang van de cursus is het gehele bedrag verschuldigd. Bij verhindering kan in overleg met de cursusleiding een vervanger gebruik maken van de inschrijving.
Evi Verbaarschot
